Jak wesprzeć dziecko w smutku: Poradnik dla rodziców

 

Według Cyrulnika, żałoba to nie tylko czas smutku, ale także okazja do głębszego poznania samego siebie, przemyśleń nad popełnionymi błędami i ogólnego rozwoju, co w końcu prowadzi do wewnętrznego wzmocnienia i dojrzewania. “Żałoba jest jak narodziny. To nie koniec, ale początek nowego etapu życia, w którym odnajdujemy nowe siły i zdolności” (Cyrulnik, 2003). W kontekście dzieci, żałoba po stracie – niezależnie od tego, czy chodzi o ukochaną zabawkę, przyjaciela czy cokolwiek innego – może stać się procesem, który nie tylko uczy radzenia sobie z trudnymi emocjami, ale także buduje ich emocjonalną odporność.

 

Pozwól dziecku na smutek

Pierwszym krokiem w radzeniu sobie ze smutkiem dziecka jest zaakceptowanie tej emocji i pozwolenie dziecku na jej przeżywanie. “Nie należy tłumić w dzieciach uczuć smutku, złości czy żalu, gdyż są one nieodłączną częścią życia każdego człowieka” (Kościelniak, 2015, s. 123). Ważne jest, aby dziecko wiedziało, że smutek jest normalny i że każdy czasami go doświadcza. Dzięki temu poczuje się zrozumiane i zaakceptowane.

 

Rozmawiaj z dzieckiem o jego emocjach

Zachęć dziecko do rozmowy o tym, co czuje. Zadawaj pytania otwarte, takie jak “Co cię smuci?” lub “Czy chcesz o tym porozmawiać?”. Słuchaj uważnie i okazuj empatię. “Dzieci potrzebują dorosłych, którzy potrafią słuchać ich opowieści o smutku, żalu, złości, rozczarowaniu, bez oceniania i pouczania” (Stein, 2018, s. 56). Unikaj bagatelizowania uczuć dziecka lub dawania mu gotowych rozwiązań. Zamiast tego, pomóż mu nazwać i zrozumieć swoje emocje.

 

Pomóż dziecku znaleźć sposoby na radzenie sobie ze smutkiem

Gdy dziecko zrozumie swoje emocje, pomóż mu znaleźć konstruktywne sposoby na radzenie sobie z nimi. Możecie razem poszukać aktywności, które sprawiają mu przyjemność, takich jak rysowanie, słuchanie muzyki, czy zabawa na świeżym powietrzu. Warto również zwrócić uwagę na otoczenie dziecka, takie jak kolorystyka jego pokoju czy rodzaj muzyki, której słucha. “Badania wykazały, że otoczenie może wpływać na nastrój i emocje dziecka” (Wilson, 2012, s. 89).

 

Zapewnij dziecku wsparcie

W trudnych chwilach ważne jest, aby dziecko czuło się kochane i wspierane. Przytul je, zapewnij o swojej miłości i gotowości do pomocy. Jeśli dziecko nie chce rozmawiać z tobą, zaproponuj mu rozmowę z inną zaufaną osobą, taką jak babcia, dziadek, czy starsze rodzeństwo.

 

Szukaj profesjonalnej pomocy, jeśli to konieczne

Jeśli smutek dziecka utrzymuje się przez dłuższy czas, nasila się lub wpływa na jego codzienne funkcjonowanie, warto skonsultować się z psychologiem dziecięcym. Specjalista pomoże zidentyfikować przyczynę smutku i zaproponuje odpowiednie metody wsparcia. Dr Anna Wojtkowska, polska psycholog specjalizująca się w psychologii rozwojowej dzieci, zwraca uwagę na to, że “długotrwały smutek u dzieci może prowadzić do poważniejszych problemów emocjonalnych, dlatego wczesna interwencja jest kluczowa” (Wojtkowska, 2020).

Pamiętaj, że każde dziecko jest inne i może potrzebować innego rodzaju wsparcia. Najważniejsze jest, aby być cierpliwym, empatycznym i okazywać dziecku bezwarunkową miłość. Zgodnie z podejściem Cyrulnika, przezwyciężenie smutku i żałoby może prowadzić do wewnętrznej siły i rozwoju, a wspieranie dziecka w tym procesie jest kluczowym elementem jego emocjonalnego wzrostu.

 

Przypisy:

• • Kościelniak, M. (2015). Psychologia rozwojowa dzieci i młodzieży. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN.

• • Stein, E. (2018). Helping Your Child with Fears and Worries. Oakland: New Harbinger Publications.

• • Wilson, P. (2012). The Impact of the Environment on Child Development. London: Routledge.

• • Cyrulnik, B. (2003). The Whispering of Ghosts: Trauma and Resilience. New York: Other Press.

• • Wojtkowska, A. (2020). Rozwój emocjonalny dzieci. Kraków: Wydawnictwo UJ.